SOL YAKADA AŞK… ” ED VAN DER ELSKEN “

ED VAN DER ELSKEN

1925 – 1990 yılları arasında yaşamış olan Ed van der Elsken, Hollanda fotoğrafının “L’enfant terrible’i”. Yetenekli fotoğrafçı ve film yapımcısı, 40 yıldan uzun süre fotoğraf, fotoğraf kitapları ve filmlerinde karşısına çıkan insanlarla deneyimlerini sunmuş. Paris, Tokyo, Hong Kong ve Amsterdam şehirlerinde veya Afrika ve Japonya’da gezerken karşısına çıkan dikkat çekici karakterlere sahip bireyleri seçip fotoğraflamış. 1956 yılında yayınlanan fotoğraf kitabı “Sol Yakada Aşk”, kendisini bir anda dünya çapında üne kavuşturmuş. Bu kitabın ardından yaklaşık yirmi farklı kitabı daha yayınlanmış. Bunların yanı sıra, çoğunlukla otobiyografik olan birçok televizyon filmi çektmiş. 1990 yılında ardında birçok çalışma bırakırken kansere yenik düşen Ed van der Elsken fotoğrafları ile bu ay sayfalarımızda yer buluyor.

SOL YAKADA AŞK

1950 yılında Paris’e giden Ed van der Elsken, St. Germain des Près mahallesinde, içerisinde “kafa dengi” olan, toplumdan kopmuş bireylerin olduğu bir grup bulmuştur. Özel bir günlüğünde, grupta yer alan bireylerin eylemlerini, rahatlıkla çektiği fotoğraflardan oluşturduğu “notlar” ile belgelemiştir. Fotoğrafların geneline bakıldığında Vali Myers isimli kızıl saçlı güzelden çok etkilenmiş olduğu görülmektedir. 1953 senesinde tanıştığı Edward Steichen, fotoğraflarında hikayesel bir yapı olduğu üzerine parmak basıp kendisine bir fotoğraf kitabı hazırlayarak hikayesini anlatmasını tavsiye etmiştir. O zamanki Macar eşi Ata Kando’nun desteği ile van der Elsken, kontak baskılarını düzenleyip biraraya getirdiği üç eskizden ilkini seçerek Jurriaan Schofer isimli grafik tasarımcı ile ortak bir proje oluşturmuştur. 1956 yılında De Bezige Bij yayınevi tarafından “Sol Yakada Aşk” kitabı piyasaya sürülmüştür. Elsken’in fotoğrafları, başkahramanı Manuel for Ann başka bir deyişle Vali Myers’ın karşılıksız aşk hikayesini betimleyecek biçimde biraraya getirilerek sunulmuştur. Hikaye, aylarca St. Germain des Près’nin işçi kesiminde kamerasıyla takip ettiği aşık bir çiftin şiddetli fakat aynı zamanda şefkatli aşkını fotoğraflaması ile kurgulanmıştır. Fotoğraf kitabı yalnızca işlerinin zirvesi olarak nitelendirilmemiş, aynı zamanda 20. yüzyılda fotoroman formatında derlenmiş ilk yapıt olarak kendisini uluslararası düzeyde üne kavuşturmuştur.

[metaslider id=4047]

FOTOĞRAF KİTABI ÇALIŞMALARI

The Schaden.com “Fotoğraf  Kitabı Çalışmaları / PhotoBookStudies” ilk olarak Köln’de Medya Sanatları Akademisi’nde atölye programı olarak başlayıp, sonrasında fotoğraf kitabını sanatsal dışavurumda bir araç olarak sunan sergilerin düzenlenmesiyle oluşmuştur. Ed van der Elsken’in yeni ufuklara yol açan kitabının çığır açmasıyla Markus Schaden, Frederic Lezmi ve Nina Poppe fotoğraf kitabının etkisinin tarihçesi, kökeni ve basımı üzerine çalışmalar başlatmışlardır. Araştırmalarında, kitabı oluşturan eskizler ve kontak baskılarının analizlerine, Ed van der Elsken’in o yıllarda fotoğraflarını çektiği Paris café’lerine ve ana kahramanların içinde bulunduğu anlaşılması güç siyasi çevrelere yer verilmiştir.

“Sergide eski usül baskılara, beyaz küplere veya minimal sergi tasarımlarına yer verilmemektedir” diyor Markus Schaden. “Amerikan stili “mood board”lardan etkilendik, ve duvarı bir animasyon ekranı ve görüntü kasası olarak kullanıyoruz.” Notlar ve yorumlar siyah duvarın üzerine beyaz tebeşir ile İngilizce ve Türkçe olarak iliştirilmiş olacak.